Is je auto wel voorzien van het juiste alarmsysteem?

Iedereen gaat er bij zijn autoverzekering vanuit dat zijn auto gedekt is bij diefstal. Velen weten nog wel dat (zeker bij duurder auto’s) de polis vereist dat de auto een deugdelijk alarmsysteem heeft. Maar anderen weten weer niet dat dit alarmsysteem ook nog aan specifieke eisen moet voldoen. Voldoet het alarmsysteem hier niet aan? Dan is het jammer maar zal je verzekeraar de schade niet dekken.

Dat blijkt ook uit de volgende zaak waarin een eigenaar bij aankoop van een tweedehandsauto een Casco-Compleetverzekering afsluit bij ASR. Een verzekering die schade dekt bij diefstal, braak, verduistering, oplichting, joyriding, vermissing en poging tot diefstal, braak en joyriding.

Maar er is ook een alarmklasseclausule in de polis opgenomen:

“Wij bieden alleen dekking voor schade aan of verlies van het verzekerde motorrijtuig ontstaan door (poging tot) diefstal, braak, joyriding, verduistering, oplichting of vermissing als de verzekerde zaak is voorzien van een (af fabriek) anti-diefstalsysteem dat gelijk staat aan een SCM/TNO goedgekeurd anti-diefstalsysteem klasse 3. De verzekerde moet het anti-diefstalsysteem inschakelen zodra hij de verzekerde zaak verlaat. Als bij schade aan of verlies van het motorrijtuig ontstaan door (poging tot) diefstal, braak, joyriding, verduistering, oplichting of vermissing blijkt dat de verzekerde zich niet aan deze verplichting heeft gehouden, dan hebben wij het recht de schade niet te vergoeden.”

Dan wordt de auto in Parijs gestolen. De verzekeraar laat onderzoeken welk alarmsysteem in de auto was aangebracht. Dat bleek slechts een klasse-1- alarm en niet een klasse-3-alarm te zijn zoals de polis vereiste. De rechter oordeelde dan ook dat de verzekerde zich niet had gehouden aan de verplichting om het in de alarmklasseclausule voorschreven anti-diefstalsysteem in te schakelen. Daarom hoefde de verzekeringsmaatschappij de schade van de diefstal niet te vergoeden.

Brand na de diefstal

Maar deze zaak was hiermee nog niet afgedaan. De gestolen auto werd later uitgebrand teruggevonden in België. De verzekerde claimde vervolgens alsnog de schade wegens de brand. Ook dit weigerde de verzekeraar. Nu met het argument dat die schade het gevolg was van de diefstal en dus onder dezelfde uitsluiting viel.

De rechter concludeerde in hoger beroep dat tijdens de brand van de auto de verzekeringspolis nog steeds van kracht was. Omdat de verzekeraar de schade wegens diefstal niet vergoed had, was de auto nog steeds eigendom van de verzekerde en hield de verzekerde nog steeds belang bij de auto. Toen de auto werd teruggevonden, hadden zich dus twee evenementen voorgedaan: de diefstal en de brand. De diefstaloorzaak was van dekking uitgesloten maar de brand op zichzelf niet. Deze had plaatsgevonden tijdens de looptijd van de verzekering en vormde op grond van art. 4 lid 1, aanhef en onder a van de polisvoorwaarden een gedekte gebeurtenis.

De rechter erkende dat de uiteindelijke schade het gevolg was van zowel de diefstal als de brand. Maar onduidelijk was wat hun afzonderlijke causaliteitsbijdrage was geweest. Bij gebrek aan nadere informatie over de gebeurtenissen tussen de diefstal en de brand lag het voor de hand om de schade 50-50 te verdelen. Maar er kon toch ook niet zomaar voorbij worden gegaan aan het ervaringsgegeven dat een dief en zijn opvolgers over het algemeen minder zorg hebben voor de gestolen auto. Zo komt het nogal eens voor dat er een auto wordt gestolen en dat deze vervolgens kortere of langere tijd wordt gebruikt voor criminele activiteiten. De daders willen daarna hun sporen uitwissen door de auto in brand te steken. Dit rechtvaardigt dat de schade toch meer toe te rekenen is aan de diefstal. De rechter oordeelde daarom dat de verzekeraar 30% van de gedekte brandschade aan de verzekerde moest vergoeden.

Cassatie

De verzekeraar ging in cassatie. De Hoge Raad oordeelde dat eerst moest worden vastgesteld of het in een verzekeringsovereenkomst verlangde causale verband aanwezig was. Hierbij komt het in de eerste plaats aan op wat de partijen zijn overeengekomen over de causaliteitsmaatstaf waarvan moest worden uitgegaan. Maar de overeenkomst vertelde niet van welke causaliteitsmaatstaf moet worden uitgegaan en dus hoefde de rechter de aanwezigheid van dat causale verband niet te onderzoeken. Het cassatieberoep werd daarom afgewezen en de verzekeraar moest alsnog 30% van de schade vergoeden.

Had de eigenaar gezorgd voor het juiste alarmsysteem, dan had hij 100% vergoed gekregen en had hij zich veel geld kunnen besparen met al deze procedures.