Naar een schadevrije bedrijfsborrel

Met de aankomende feestdagen zullen er als gevolg van corona natuurlijk een stuk minder of zelfs geen bedrijfsborrels plaatsvinden. Maar normaal gesproken hoort daar voor veel bedrijven ook het drinken van alcohol bij. Maar met alcohol in het spel kan het ook nog weleens misgaan. Hoe is het alcoholbeleid normaal gesproken binnen uw bedrijf? En hoe gedragen uw medewerkers zich als ze iets te diep in het glaasje hebben gekeken? Wat als uw medewerkers in de bedrijfsauto stappen en schade veroorzaken?
Feitelijk kunnen er zich drie dingen voordoen. Een medewerker lijdt zelf schade, veroorzaakt schade bij zijn werkgever of veroorzaakt schade bij een derde.
Een medewerker lijdt schade
Artikel 7:658 BW gaat over de zorgplicht van de werkgever. De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers veilig hun werk kunnen doen zonder schade op te lopen. Als een werknemer toch schade oploopt, is de werkgever aansprakelijk voor die schade. Tenzij hij aantoont dat hij zijn zorgplicht is nagekomen of dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer zelf. In het geval dat een medewerker schade lijdt – bijvoorbeeld omdat hij tijdens een bedrijfsborrel uitglijdt – kan de werkgever daarom aansprakelijk zijn.
Voorwaarde voor aansprakelijkheid is dat de activiteiten zijn aan te merken als door de medewerker te verrichten werkzaamheden. Bij de beoordeling hiervan nemen rechters onder andere mee of deelname aan een borrel door een werkgever verplicht is gesteld. Ook naar een eventuele morele verplichting wordt gekeken. Verder is van belang of de bedrijfsborrel plaatsvindt in de eigen tijd of in de werktijd en waar de borrel wordt gehouden. Zijn er instructies voor een borrel en wordt er daadwerkelijk op toegezien dat medewerkers zich daaraan houden? Niet zelden blijkt dat een werkgever – na weging van deze omstandigheden – te weinig heeft gedaan en daarom aansprakelijk wordt gehouden voor de ontstane schade.
Een medewerker veroorzaakt schade bij zijn werkgever
Het kan ook zijn dat de werkgever zelf schade lijdt die door zijn werknemer is veroorzaakt. De hoofdregel (7:661 BW) is dat de werknemer deze schade niet hoeft te vergoeden tenzij hij opzettelijk of bewust roekeloos handelde. Kan dit artikel worden toegepast wanneer een medewerker tijdens of direct na een kerstborrel schade toebrengt aan de bedrijfseigendommen van de werkgever? Bijvoorbeeld door met te veel alcohol op naar huis te rijden, een paaltje te raken en schade te veroorzaken aan de bedrijfsauto waar hij mee reed? In beginsel is het antwoord dus nee. Tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid.
Maar opzet is vrijwel onmogelijk te bewijzen. Dan zal de werkgever moeten aantonen dat de medewerker teveel dronk met als doel schade aan de auto te veroorzaken. Daarin slaagt een beroep vrijwel nooit. Ook voor bewuste roekeloosheid ligt de lat hoog. Toch zijn er enkele gevallen bekend waarin de rechter wel bewuste roekeloosheid aannam. Zo oordeelde een kantonrechter in Rotterdam ooit dat de werknemer bewust roekeloos had gehandeld door onder invloed van alcohol te snel een bocht te nemen met de auto van de werkgever.
In dit geval werd de drank overigens niet genuttigd na een bedrijfsborrel. Niet ondenkbeeldig is dat deze omstandigheid wel wordt meegewogen. Dit maakt dat een beroep op 7:661 BW in de gegeven situatie niet snel zal slagen.
Een medewerker veroorzaakt schade bij een derde
In 2007 heeft de Hoge Raad in een belangrijk arrest gewezen op de verantwoordelijkheid van de werkgever tijdens een bedrijfsfeest (HR 9 november 2007, LJN: BA7557). Het volgende was er gebeurd. Een hoveniersbedrijf organiseerde op een zaterdagavond in een partycentrum een bedrijfsfeest met bowlen en barbecueën. Er werd behoorlijk wat alcohol gedronken. Twee medewerkers van het hoveniersbedrijf werden opgejut om lampolie op de nog hete barbecue te gooien.
Er ontstond een steekvlam en uiteindelijk brandde het hele partycentrum af. De schade bedroeg meer dan twee miljoen euro. Het hoveniersbedrijf werd door het partycentrum aansprakelijk gesteld voor de schade. De Hoge Raad ging daarin mee. Er werd door de rechters onder meer overwogen dat het feest door de werkgever was georganiseerd. De reservering stond ook op naam van de werkgever en de werkgever betaalde ook de rekening. Daarnaast was de baas van het bedrijf bij het feest aanwezig. Hij deed echter niets om zijn aangeschoten medewerkers tot de orde te roepen. Dat het feest buiten werktijd werd gegeven, geen verband hield met de bedrijfsuitvoering en dat de schade niet is ontstaan door de te verrichten werkzaamheden van de medewerkers deed daar volgens de Hoge Raad niets aan af.
Wat te doen bij een bedrijfsborrel
Hieruit kunnen we opmaken dat als een werkgever niets regelt hij al snel verantwoordelijk wordt gehouden voor schade die ontstaat na een bedrijfsborrel. Of dat nou een schade is van een medewerker zelf of van een derde maakt weinig verschil. De mogelijkheden van een werkgever om de schade af te wentelen op de werknemer zijn zeer beperkt tot nihil.
Dit is uiteraard geen reden om voortaan geen bedrijfsborrel meer te organiseren. Sterker, een bedrijfsborrel brengt een bedrijf ook veel goeds. Het is dan ook te hopen dat de coronaperiode snel voorbij zal gaan en we volgend jaar gewoon weer een kerstborrel kunnen hebben. Maar het is dan wel aan te bevelen om bij het plannen ervan stil te staan bij de zorgplicht die je als werkgever hebt. Bekijk de maatregelen die je redelijkerwijs kunt nemen om ongelukken zoveel mogelijk te voorkomen. Denk ook aan beleid en regels voor de bedrijfsborrel. En zorg vervolgens voor toezicht en handhaving. Doet u dit goed en gaat het toch een keer mis? Dan is het risico dat u voor de schade opdraait beperkt.
Fijne feestdagen!
Weten wat BSA voor u kan betekenen? Neem vrijblijvend contact op >